“Co oznacza polimorfizm COMT V158M w zespole Downa?”
listopad 15, 2016 by Jarek
Kategoria: MTHFR i inne polimorfizmy
Gen COMT odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie neuroprzekaźnika o nazwie dopamina w organizmie człowieka, jako jeden z kilku genów.
“Dopamina działa przez swoiste receptory (pięć opisanych podtypów) zlokalizowane w błonach presynaptycznej i postsynaptycznej. Odgrywa odmienną rolę w zależności od miejsca swego działania:
- w układzie pozapiramidowym jest odpowiedzialna za napęd ruchowy, koordynację oraz napięcie mięśni – w chorobie Parkinsona występuje niedobór dopaminy
- w układzie rąbkowym (limbicznym) jest odpowiedzialna za procesy emocjonalne, wyższe czynności psychiczne oraz w znacznie mniejszym stopniu procesy ruchowe
- w podwzgórzu jest związana głównie z regulacją wydzielania hormonów, a szczególnie prolaktyny (stąd inną nazwą dopaminy jest prolaktostatyna (ang. prolactin inhibitory hormone – PIH)) i gonadotropin.
Dopamina jest syntetyzowana także w tkankach obwodowych (kanaliki nerkowe i nerkowe naczynia krwionośne, pęcherzyki płucne, trzustka oraz naczynia krwionośne płuc i serca) i wykazuje tam aktywność autokrynną.”
Dopamina jest syntetyzowana głównie w neuronach i komórkach rdzenia nadnerczy[10]. Szlak metaboliczny syntezy dopaminy to:
L-Fenyloalanina→ L-Tyrozyna → L-DOPA → Dopamina
Dopamina jest rozkładana do nieaktywnych metabolitów przez zespół enzymów w kolejności: monoaminooksydaza (MAO), COMT (COMT) i dehydrogenaza aldehydowa[13]. Oba izoenzymy monoaminoksydazy, MAO-A i MAO-B, mogą skutecznie metabolizować dopaminę[11]. Głównym końcowym produktem rozkładu jest kwas homowanilinowy, który nie ma znanej funkcji biologicznej[13]. Z krwiobiegu kwas homowanilinowy jest filtrowany przez nerki i wydalany z moczem[13].”
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dopamina
Z tego opisu wiemy, że dopamina ulega rozkładowi między innymi dzięki funkcjonowaniu genu COMT. Jego sprawność powoduje, że ilość dopaminy w organizmie może być większa lub mniejsza. W momencie gdy poprzez dziedziczenie dziecko ma gen COMT od obu rodziców z polimorfizmami (zmodyfikowane działanie) to może się okazać, że działa on nieefektywnie. Zazwyczaj wiąże się to z brakiem degradacji nadmiaru dopaminy, przez co ilość dopaminy w organizmie jest największa, co jest problemem.
W przypadku COMT Val158Met daje to w efekcie istotne zaburzenia zachowania, które mogą być pogłębione gdy dziecko dodatkowo ma polimorfizm genu MAO A R297R, który także jest odpowiedzialny za degradacje dopaminy obok serotoniny, histaminy i adrenaliny. Dziecko ma wtedy typowe zaburzenia określane jako cechy autystyczne.
Połączenie polimorfizmu COMT Val158Met z polimorfizmem DAT1, transportera dopaminy w zespole Downa powodują deficyt zachowań związanych z funkcjonowaniem kory przedczołowej:
“Kora przedczołowa pełni funkcję w działaniu pamięci roboczej, planowaniu ruchów i działań, rozważania ich konsekwencji, a także wpływa hamująco na spontaniczne i często gwałtowne stany emocjonalne, których źródłem jest podwzgórze i układ limbiczny. Osoby z uszkodzeniami tych obszarów postępują w sposób społecznie nieakceptowany, ponieważ trudności sprawia im modyfikacja swojego zachowania w zależności od kontekstu. Często też zachowują się impulsywnie, ponieważ nie umieją poprawnie wyobrazić sobie skutków swoich działań[potrzebny przypis]. Wykazują też skłonności do stosowania etyki utylitarystycznej[1].”
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kora_przedczo%C5%82owa
Podsumowując: ten polimorfizm warunkuje agresywne i trudne zachowanie dziecka z ZD z jednej strony, a gdy dodamy jeszcze polimorfizm DAT1, to pogłębia on problemy funkcjonowania pamięci roboczej w zespole Downa.