Co to oznacza: starzenie się mózgu?

Wiele narządów obwodowych starzeje się i funkcjonuje coraz mniej sprawnie, ale szczególnie istotne
są konsekwencje starzenia się mózgu, narządu kierującego całym organizmem. Związane z wiekiem (oraz z ZD red.) zmiany mózgu widać w szeregu aspektach. Ogólny obraz starego mózgu (tego, który uległ neurodegeneracji jak w ZD red.) charakteryzuje się zwężonymi zakrętami i poszerzonymi rowkami, zmniejszeniem masy, poszerzeniem komór i zanikami istoty białej. Zmniejsza się waga i objętość mózgu.

Zmiany morfologii neuronów polegają na spadku rozgałęzień dendrytów i zmniejszeniu liczby kolców synaptycznych, co prowadzi do zmniejszenia komunikacjimiedzy neuronami.

Zmiany biochemiczne są rozliczne: spada poziom istotnych dla funkcji neuronów białek (protein), takich jak CREB, DARP-32,STAT3, HSC70, NeuroD, spada poziom neurohormonów, takich jak
GH/IGF1, estradiol, testosteron, GR, neurosterydy, CRH, GnRH, leptyna, NPY, BDNF, oraz neuroprzekaźników takich jak GABA, dopamina, serotonina, noradrenalina i acetylocholina, ale niektóre aktywne substancje w mózgu zaczynają występować w większej ilości. Tu trzeba wymienić takie, jak 11-beta–HDS1, IL8, INOS, GFAP, kortyzol oraz glutaminian. Wzrosty poziomu tych substancji, prozapalnych
i ekscytotoksycznych, są ważnymi czynnikami w neurodegeneracji. Ogólnie z wiekiem zmniejsza
się – jak to stwierdzono u małp – aktywność większości głównych systemów neuroprzekaźnikowych,
z wyjątkiem transmisji glutaminianergicznej, która ulega nasileniu. Zmiany te są związane ze zmianami
ekspresji genów, następującymi w miarę starzenia się, przy czym trzeba zauważyć, że wzorzec
tych zmian jest charakterystyczny dla danego gatunku (różny na przykład u człowieka i szympansa) i
różny w różnych obszarach mózgu.

źródło: Jerzy Vetulani: Starzenie, choroba Alzheimera i butyrylocholinoesteraza